روان درمانی و مشاوره در ترک اعتیاد جزء لازم و ضروری در ترک اعتیاد به مصرف مواد مخدر است. زیرا با صحبت کردن و مشاوره می توان از تفکر و درون فرد معتاد آگاه شد و با توجه به شرایط روحی و ذهنی فرد معتاد کمک های لازم را برای ترک اعتیاد او انجام داد. تسلط و مهارت در مشاوره و صحبت با فرد معتاد باعث آرامش و ایجاد انگیزه در بیمار می شود.

بهترین روش درمان اعتیاد یاری گرفتن از مشاوران و متخصصان و مراکز حرفه ای ترک اعتیاد است. برای این کار بیمار بهتر است بک گراند مناسبی از مشاوره در ذهن خود داشته باشد. لازمه این امر شناخت کامل فرد مصرف کننده مواد مخدر از خود و داشتن صداقت کامل می باشد. استفاده از مهارت ها و فنون ترک اعتیاد کمک های فراوانی به روند درمان اعتیاد می کند.

بهترین روش ترک اعتیاد به مواد مخدر مراجعه به کلینیک های معتبر ترک اعتیاد و کمک گرفتن از پزشکان متخصص و روان درمانگر است. اعتیاد علاوه بر این که بیماری جسمی است، روح و روان افراد مصرف کننده را هم درگیر می کند و بالطبع بعد از درمان جسمی اعتیاد باید درمان روح و روان هم انجام شود. صحبت کردن و مشاوره با افراد در حال ترک اعتیاد کمک قابل توجهی به ریشه یابی و حل مشکلات آن ها می کند. مشاوره اصولی از این جهت حائز اهمیت است.

وابستگی به نیکوتین زمانی ایجاد می شود که شما به نیکوتین نیاز داشته باشید و نتوانید از آن استفاده کنید. نیکوتین اثرات خوشایند در مغز شما ایجاد می کند، اما این اثرات موقتی است. بنابراین شما به دنبال یک سیگار دیگر می گردید. هرچه بیشتر سیگار بکشید، به نیکوتین بیشتری نیاز دارید تا احساس خوبی داشته باشید. وقتی می خواهید متوقف شوید، تغییرات روحی و جسمی ناخوشایندی را تجربه می کنید. این ها علائم ترک سیگار است.

بهبودی از اعتیاد فرآیند دشواری است که به زمان، تعهد و فداکاری زیادی نیاز دارد. در طول این مدت، بدن تغییرات مختلفی را تجربه می کند که می تواند احساسات و خستگی زیادی را برای فرد ایجاد کند. اعتیاد به مصرف مواد مخدر پیاده روی در پارک نیست و بهبودی از آن نیز ساده ترین روند نیست. از الکل گرفته تا کوکائین، حشیش، هروئین، مت آمفتامین، یا هر داروی مورد سوء مصرف دیگر، عوارض جانبی مختلفی وجود دارد که می تواند پس از گذراندن مراحل درمان توسط کسی رخ دهد.

وقتی جامعه ای گرفتار معضل بزرگ اعتیاد به مواد مخدر می شود، تک تک اعتضای آن جامعه موظف به مبارزه، مقابله و آگاه سازی افراد با خطرات مصرف انواع مواد مخدر هستند. اگر قرص و داروهای های اعتیاد آور به راحتی و بدون نسخه در اختیار بیمار گرفتار اعتیاد قرار نگیرد، اگر داروسازان و نسخه پیچان سخت گیری های لازم را انجام دهند و بیمار را از عوارض مصرف دارو آگاه کنند، اگر سایر متخصصین به بیماران مراجعه کننده خود آگاهی رسانی در مورد خطرات مصرف مواد مخدر انجام دهند، بی شک کمک شایانی به حل معضل اعتیاد می شود.

اگر بیمار هنوز مواد افیونی استفاده می کند، یا ممکن است علائم ترک ناگهانی و شدید داشته باشد، نباید از نالتروکسان استفاده کند. سم زدایی به وسیله نالترکسون یا نالتروکسان تنها بخشی از یک برنامه کامل ترک اعتیاد است. سم زدایی اولین گام در درمان اعتیاد محسوب می شود که همچنین ممکن است شامل اشکال اضافی مشاوره و یا نظارت باشد.بدن بعد از استفاده از نالتروکسان حساسیت بیشتری به مواد افیونی پیدا می کند. اگر ممکن است بیمار در آینده از مواد افیونی استفاده کند، منجر به مصرف بیش از حد مواد افیونی و یا حتی مرگ می شود.

مواد شبه مورفینی موجب رفع درد، گیجی، تغییرات در خلق و تیرگی شعور در انسان می شوند. خصوصیت بارز ضد درد افیون، بی دردی بدون از دست دادن هوشیاری است.

بیماری اعتیاد یک بیماری جسمی و روحی است. بنابراین هم جسم و هم روان بیمار باید درمان شود. روان درمانی و جلسات مشاوره ای در ترک اعتیاد به جلوگیری از عود و بازگشت اعتیاد کمک می کند. توقف ناگهانی مصرف مواد مخدر و یا حرکت به سمت کاهش تدریجی مصرف مواد مخدر باید حتماً در کلینیک های تخصصی ترک اعتیاد و تحت نظارت روان پزشک و روان درمانگر انجام پذیرد.

بیمارانی که به طور مزمن مواد افیونی مصرف می کنند دچار وابستگی و اعتیاد به مواد افیونی می شوند و باید این خطر به طور صحیح مدیریت شود. برای بهینه سازی مراقبت و ترک اعتیاد، در صورت نیاز، پزشک برای ادامه درمان اعتیاد به مواد مخدر داروهایی را متناسب با شرایط و وضعیت بیمار تجویز می کند. حرکت به سمت کاهش تدریجی دوز تا پایان مشاوره با پزشک برای جلوگیری از دردهای مزمن، سم زدایی و پیشگیری از عود مجدد اعتیاد ادامه دارد.

سم زدایی مواد مخدر فرآیندی است که به بدن اجازه می دهد مواد مخدر موجود در آن را خارج کنند. هدف از سم زدایی مدیریت ایمن علائم سندروم ترک اعتیاد در صورت قطع مصرف مواد مخدر یا الکل است. نیاز سم زدایی در هر فرد متفاوت است. روند سم زدایی مواد مخدر به افراد معتاد کمک می کند تا تحت درمان شخصی قرار بگیرند. روش های مختلف سم زدایی شامل، سم زدایی بدون استفاده از دارو، سم زدایی معمولی، سم زدایی سریع و سم زدایی فوق سریع است.

اختلال مصرف هم زمان چند ماده مخدر به این معناست که فرد در یک زمان مشخص بیش از یک ماده مخدر را مصرف می‌کند و یا به طور متناوب از مواد مخدر مختلف استفاده می‌کند. اختلال مصرف هم زمان چند ماده مخدر که در سال‌های اخیر شیوع فراوانی پیدا کرده است به این دلیل است که مواد مخدر اثرات لذت بخش یک دیگر را تشدید می کنند و این اختلال باعث شده تا مشکلات جسمی و روانی جدی برای مصرف کنندگان مواد مخدر پیش بیاید و همچنین درمان اعتیاد و ترک اعتیاد بسیار سخت تر شود.