اعتیاد به کوکائین چیست؟
کوکائین یا کُک قبلاً یک ماده مخدر بوده است، امروزه استفاده از آن بیشتر جنبه تفریحی دارد، اما در صنعت پذیرایی و تجارت نیز مصرف کنندگانی وجود دارند که برای حفظ ساعات کاری طولانی به آن نیاز دارند. افرادی که معتاد به کوکائین هستند نمی توانند بدون احساس انرژی که این دارو به آن ها می دهد.
با این حال، اگر زیاد مورد استفاده قرار گیرد، برای رسیدن به اثر مطلوب نیاز به مقداری بیشتر و بیشتر است. یک فرد معتاد به کوکائین دیگر نمی تواند بدون کوکائین در یک نقطه خاص عمل کند. اگر کسی برای پشت سر گذاشتن یک روز یا مقابله با مشکلی به کوکائین وابسته باشد، معتاد است.
کوکائین یک ماده محرک است که از برگ های بوته کوکا به دست می آید. این برگها ابتدا به صورت خمیر در میآیند و سپس از نظر شیمیایی فرآوری میشوند تا پودر کریستالی سفید متمایل به زرد که طعم تلخی دارد تشکیل شود.

ظاهر کوکائین به چه صورت است؟
کوکائین موجود در برگ کوکا توسط ساکنان اکثر نقاط جهان به صورت پودر سفید و شبیه به ذرات برف، شربت، قرص و یا مواد مخلوط شدنی با توتون سیگار مورد سوءمصرف واقع می شود. کوکائین به سرعت در آب حل می شود.
مصرف این ماده علاوه بر جویدن برگ ها از طریق استنشاق (انفیه)، تزریق زیر جلدی و وریدی، خوردن قرص یا شربت صورت می پذیرد.
کوکائین در چه اشکالی استفاده می شود؟
کوکائین را می توان استنشاق کرد به این صورت که پودر کوکائین به خطوطی تقسیم می شود که از طریق یک لوله (مثلاً یک اسکناس پیچیده شده) استنشاق می شود. مصرف کنندگان معمولاً دوزهای 50 میلی گرمی مصرف می کنند. اثر کک حدود نیم ساعت باقی می ماند، به همین دلیل است که اغلب در شب چندین بار مصرف می شود.
کوکائین مخلوط با تنباکو را می توان به شکل سیگار نیز دود کرد. اثر این محصول، کوتاه اما بسیار شدید است. گزینه دیگر مخلوط کردن کک با آب و تزریق آن به رگ است.
نام های دیگر کوکائین
این ماده با اسامی گوناگون در بازار مصرف بین معتادان تبادل می گردد. اسامی به کار رفته از قبیل لیدی، دختر، زغال و برف و… می باشد. قوی ترین فرم کوکائین، فرم خالص آن است (آلکالوئید خالص) که به آن فری بیس، کراک و راکس نیز گفته می شود. کراک در بسته های کوچک آماده تدخین به فروش می رسد. مصرف حتی یک بار کراک موجب وابستگی و میل شدید به مصرف آن را پدید می آورد. مصرف کنندگان کراک رفتارهای تهاجمی و خشنی را از خود بروز می دهند.
کوکائین تقلبی به چه صورت می باشد؟
فروشندگان کوکائین برای سودجویی بیشتر، ماده اصلی کوکائین را با شکر و یا پروکائین و یا گاهی با آمفتامین مخلوط کرده و می فروشند.
فرد معتاد می باید به طور متداوم تقریباً هر نیم ساعت یا یک ساعت یکبار این ماده را به هر شکلی مصرف نماید. روزانه میزان مصرف کوکائین بین یک تا شش گرم است.
نکته مهم اینکه هر چند اثرات روانی – رفتاری این دارو کوتاه مدت و گذراست ولی تأثیرات متابولیکی آن در بدن تا حدود ده روز باقی می ماند و از طریق خون و ادرار قابل بررسی است.
از این ماده برای بیهوشی موضعی و بیهوشی در جراحی استفاده می شود.
کوکائین در بدن چه می کند؟
کوکائین بر گروهی از مواد در مغز تأثیر می گذارد، به اصطلاح انتقال دهنده های عصبی، عمدتاً از تجزیه دوپامین و سروتونین جلوگیری می کند که باعث افزایش موقت و شدید این مواد در مغز می شود. کوکائین یک اثر محرک بر روی سیستم عصبی مرکزی دارد که باعث می شود فرد احساس انرژی و هوشیاری کند. همچنین ضربان قلب و فشار خون را افزایش می دهد، اما در عین حال جریان خون به قلب را محدود می کند.
تأثیر کوکائین
کوکائین مادهای محرک و اعتیادآور است که بهسرعت بر مغز و بدن اثر میگذارد. مصرف آن معمولاً با احساس سرخوشی، انرژی زیاد، اعتماد به نفس بالا و پرحرفی همراه است. این حالات ناشی از افزایش دوپامین در مغز هستند و اغلب موقتیاند.
در کنار این اثرات، کوکائین فشار زیادی به بدن وارد میکند. بالا رفتن ضربان قلب، فشار خون، بیخوابی، کاهش اشتها و اضطراب از جمله عوارض شایع آن هستند. در دُزهای بالا ممکن است باعث توهم، رفتارهای پرخطر، یا حتی سکته قلبی و مغزی شود.
با تکرار مصرف، وابستگی شدید روانی و جسمی ایجاد میشود و فرد بهسختی میتواند بدون آن احساس طبیعی داشته باشد. گرچه ممکن است در ابتدا لذتبخش بهنظر برسد، اما کوکائین در بلندمدت آسیبهای جدی و جبرانناپذیری به سلامت فرد وارد میکند.

هشدار مصرف کوکائین
از آن جایی که کوکائین باعث افزایش ضربان قلب می شود، متابولیسم سریع تر انجام می شود و مصرف کننده کوکائین می تواند وزن خود را کاهش دهد. مثانه و روده ها به سرعت احساس پری می کنند و بینی (حفره ها)، کام و لثه ها بی حس می شوند.
ویژگی های اعتیاد به کوکائین
تشخیص یک معتاد به کوکائین ممکن است دشوار باشد زیرا علائم آن مشابه سایر مشکلات سلامتی است. با این حال، تعدادی ویژگی یا تغییر در الگوهای رفتاری وجود دارد که باید مراقب آن ها بود.
- گشاد شدن مردمک ها و چشم های خون آلود
- جای زخم ناشی از سوزن (هنگام تزریق)
- پودر سفید روی لباس ها
- واکنش غیر طبیعی (بیش از حد هیجان زده، تکانشی یا تهاجمی)
- انکار یا کاهش مشکلات
- اغلب اتاق را ترک می کنند (برای استفاده مجدد یا استفاده از سرویس بهداشتی)
- کاهش اشتها
- مشکلات مالی
- بدتر شدن طولانی مدت ویژگی های فوق
خطرات اعتیاد به کوکائین
مصرف کوکائین خیلی زود تبدیل به عادت می شود و مصرف کننده از نظر روحی به این ماده وابسته می شود.
خطرات مصرف کوتاه مدت کوکائین
- خود بزرگ بینی
- افسردگی
- درد بینی
- مشکلات کلیه
- حمله قلبی
- صرع
آسیب های مصرف دراز مدت کوکائین
- آسیب دیدن بینی (حس بویایی و چشایی از بین می رود)
- خونریزی بینی
- خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی
- فرسودگی
- آسیب به کبد و کلیه ها
- بی خوابی
- پرخاشگری
- توهمات
- احساسات هراس
- سوء ظن
حالت های سرخوشی، سرحالی و سرمستی بعد از مصرف کوکائین
پس از مصرف کوکائین، فرد دچار حالتی از سرخوشی شدید و سرمستی روانی میشود که با افزایش ناگهانی انرژی، احساس شادابی غیرواقعی، تحریکپذیری مثبت و میل شدید به صحبت کردن همراه است. این وضعیت معمولاً موقتی است اما در لحظه، فرد را دچار حس اغراقآمیز توانایی، تمرکز بالا و حتی حس تسلط و قدرت بر شرایط میکند. افراد در این وضعیت ممکن است بیش از حد فعالیت کنند، تصمیمات هیجانی بگیرند یا رفتارهای پرخطر از خود نشان دهند. این حس سرحال بودن، همان چیزیست که بسیاری از مصرفکنندگان را به تکرار مصرف ترغیب میکند، اما در واقع تنها یک جهش شیمیایی گذراست که بهزودی با افت روانی و خستگی شدید جایگزین میشود.
اثرات فیزیولوژیکی در بدن بعد از مصرف کوکائین
تأثیرات فیزیولوژیکی کوکائین تقریباً بلافاصله پس از مصرف ظاهر میشوند. فشار خون و ضربان قلب بهشدت افزایش مییابد و فرد ممکن است گرگرفتگی، گشاد شدن مردمک، بیقراری و تنش عضلانی را تجربه کند. همچنین سیستم تنفسی و متابولیسم بدن بهطور موقت شتاب میگیرد که میتواند باعث بیخوابی، کاهش اشتها و تعریق شدید شود. در کنار این موارد، مصرف بیش از حد کوکائین ممکن است موجب حملات قلبی، افزایش خطر سکته و حتی مرگ ناگهانی ناشی از اختلال در ریتم قلب یا نارسایی تنفسی شود. با گذشت زمان، تکرار این تحریکهای شدید میتواند ساختار طبیعی عملکرد اندامها را مختل کند.
عوارض و اختلالات وابسته به مصرف کوکائین
استفاده مکرر از کوکائین با اختلالات جسمی و روانی متعددی همراه است. مشکلات قلبی مانند آریتمی، نارسایی قلبی یا حمله قلبی از شایعترین عوارض جسمی هستند. همچنین این ماده با تأثیر مستقیم بر مغز، باعث اختلالات خلقی، اضطراب، توهم، بیخوابی مزمن، پرخاشگری و حتی بروز افکار خودکشی میشود. آسیب به دستگاه گوارش، ضعف سیستم ایمنی، پیری زودرس، و در موارد شدید، مرگ به دلیل ایست قلبی یا تنفسی از دیگر پیامدهای مصرف مکرر است. این عوارض معمولاً تدریجی هستند و در ابتدا ممکن است خفیف به نظر برسند، اما با گذشت زمان، زندگی فرد را بهشدت تحت تأثیر قرار داده و کیفیت آن را به شکل چشمگیری کاهش میدهند.
علت ترک کوکائین چیست؟
ترک کوکائین باعث ایجاد اختلالات روانی مانند افسردگی می شود که می توان آن ها را از طریق سم زدایی پزشکی کنترل کرد.
استفاده از کوکائین میزان دوپامین شیمیایی «احساس خوب» را در مغز افزایش می دهد. وقتی شخصی برای مدت زمان زیادی از کوکائین استفاده می کند، نسبت به اثرات سرخوشی این دارو تحمل ایجاد می کند.
سرانجام مغز مصرف کننده کوکائین، به کوکائین بیشتری برای تولید دوپامین یا حتی احساس «طبیعی» نیاز پیدا می کند. در نتیجه، با ترک مصرف کوکائین، علائم ترک اعتیاد ظاهر می شود. بسیاری از افراد معتاد به منظور جلوگیری از این عوارض جانبی، از کوکائین استفاده می کنند و تمایلی به ترک آن ندارند.
علائم شایع ترک کوکائین
- افزایش اشتها
- خستگی
- افسردگی
- تحریک
- رفتار بیقرار
- کابوس ها
- اضطراب
- افکار خودکشی
درمان اعتیاد به کوکائین
سخت ترین علائم ترک برای غلبه بر اعتیاد به کوکائین اضطراب، افسردگی و هوس مصرف مجدد است. خوشبختانه داروهایی وجود دارد که می تواند برای کاهش علائم ترک تجویز شود. گروه های اجتماعی و روان درمانی در غلبه بر اعتیاد به کوکائین بسیار مؤثر هستند.
مشاوره شخصی و گروهی همچنین می توان بیماران را به مهارت های مقابله ای برای هوشیاری آماده سازد. درمان رفتاری شناختی یک چارچوب مشاوره ای رایج است که برای درمان افراد معتاد استفاده می شود.
غلبه بر اعتیاد به کوکائین مشکل است، اما با کمک و حمایت هایی که در کلینیک های ترک اعتیاد انجام می شود، ساده و آسان می شود.

سم زدایی و درمان اعتیاد به کوکائین
سم زدایی تحت کنترل می تواند در محیطی مطمئن برای معتادان به کوکائین بسیار مفید باشد، با این حال همه برنامه های درمانی نیاز به پشتکار و فداکاری دارند.
بزرگ ترین چیزی که باید به یاد داشته باشید این است که وقتی درمان را شروع می کنید یا وقتی که می خواهید هوشیار شوید، قطعاً ناراحت کننده است و نکته دقیقاً همین جاست که شما باید ناراحت باشید، زیرا باید همه چیز را تغییر دهید.
با این حال، ترک کوکائین نیاز به مراقبت پزشکی تمام وقت دارد. سم زدایی سرپایی برای تعداد زیادی از مصرف کنندگان کوکائین که در حال حاضر بهبود یافته اند، در زمان کمتری انجام می شود. برای ترک کوکائین و جلوگیری از علائم ترک آن، حتماً به کلینیک هایی معتبر ترک اعتیاد مراجعه نمایید. پزشکان و مشاوران در مراکز ترک اعتیاد، چکاپ های جسمی و روحی را در دوران بهبود اعتیاد انجام می دهند.
علائم خروج کوکائین از بدن
نشانه های ترک کوکائین بلافاصله پس از آخرین دوز مصرفی ظاهر می شود. بیشتر مصرف کنندگان کوکائین برای پرهیز از علائم ترک، اعتیاد دارند یا بیشتر و بیشتر از آن در مدت زمان کوتاهی مصرف می کنند.
مدت زمان خروج کوکائین از بدن
علائم ترک کوکائین چند ساعت پس از قطع مصرف شروع می شود،با این حال، بدترین هوس ها و علائم ترک در اولین ماه ترک کوکائین ظاهر می شوند. شدت تأثیر ترک به میزان مصرف و دفعات مصرف کوکائین بستگی دارد.
علائم ترک کوکائین می تواند ماه ها پس از آخرین دوز ادامه یابد. برخی از علائم می تواند ناراحت کننده باشد و ترک کوکائین را به یک ترک دشوار تبدیل کند. افسردگی شدید و افکار خودکشی خطرناک ترین عوارض جانبی ترک کوکائین است.
مراکز درمان اعتیاد به کوکائین
هزاران مرکز درمانی ترک اعتیاد در کشور وجود دارد، اما همه آن ها برای همه مناسب نیستند. افرادی که به دنبال کمک برای ترک اعتیاد هستند باید مرکزی را پیدا کنند که به طور خاص درمان اعتیاد به کوکائین را ارائه می دهند. مهم است که در این مرکز متقاضی سایر داروهای مورد استفاده و شرایط درمان هم زمان اختلالات روانی هم انجام شود.

توانبخشی بستری برای ترک کوکائین
درمان بستری یکی از بهترین روش ها برای کنترل اعتیاد به کوکائین است. این برنامه های توانبخشی محیطی را می پذیرند که در آن کسی که سعی می کنند پاک شود وسوسه نمی شود از کوکائین استفاده کند. بیشتر دوره های درمانی بسته به نیاز فرد متفاوت است. یک برنامه بستری می تواند به یک مصرف کننده کوکائین کمک کند تا یاد بگیرد چگونه یک زندگی سالم را بدون تکیه بر کوکائین انجام دهد.
برنامه معمول توانبخشی شامل موارد زیر است
- مشاوره سلامت روان
- آسیب درمانی
- درمان رفتاری شناختی
- درمان رفتاری دیالکتیکی
- گروه های حمایتی
- برنامه های 12 مرحله ای
- آموزش پیشگیری از عود
- برنامه مراقبت های بعد
توانبخشی بستری همچنین محیطی امن برای نظارت بر سم زدایی از کوکائین و درمان علائم ترک اعتیاد است. وقتی که معتادان به کوکائین درمان را ترک می کنند، داشتن سیستم حمایتی برای آن ها مهم است. شرکت مداوم در جلسات گروه های حمایتی یکی از بهترین راه ها برای جلوگیری از عود اعتیاد است. در این گروه ها معتادان در حال بهبودی با سایر افرادی که با چالش ها رو به رو هستند متصل می شوند و تجربیات مشابه را به اشتراک می گذارند. گروه های حمایتی به معتادان بهبودی اجازه می دهند از معتادان سابق کوکائین که به بهترین نحو می دانند راه بهبودی چقدر دشوار است کمک بگیرند.
گروه های حمایتی وجود دارد که به طور خاص برای افرادی که از اعتیاد به کوکائین رهایی می یابند طراحی شده است. این سازمان ها دارای سرفصل هایی در سراسر کشور هستند و از برنامه های 12 مرحله ای استفاده می کنند تا اعتیاد به کوکائین بهبود یافته را برای متانت طولانی مدت حمایت کنند.
بازیابی مداوم ترک اعتیاد
درمان رفتاری شناختی یک روش رایج برای درمان اعتیاد است. درمانگران رفتاری شناختی به بیماران می آموزند که افکار مخرب در مورد خود را (افکاری که ممکن است محرک عود اعتیاد باشند) و مواردی را که می تواند وسوسه ایجاد کند برای استفاده مجدد از کوکائین داشته باشند، تشخیص دهند. با این شناخت، می توان بازیابی مقابله ای را برای حذف افکار مبتنی بر عود اعتیاد از ذهن خود و اجتناب از موارد وسوسه انگیز ایجاد کنید. این نوع درمان، حس مسئولیت پذیری را در فرد ایجاد می کند، حسی که برای تحریک نشدن و کنار گذاشتن کوکائین برای همیشه مورد نیاز است.
اعتیاد به کوکائین برای بدن، ذهن و رفاه افراد مضر است. در دوران نقاهت، افراد می توانند بیاموزند که بدون کوکائین زندگی می کنند و واقعاً می توانند سلامتی خود را بازیابی کنند. هزاران نفر از کسانی که با اعتیاد به کوکائین دست و پنجه نرم می کرده اند، زندگی خود را با موفقیت تغییر داده اند.