داروهایی وجود دارند که از آن ها برای رفع محرومیت مواد مخدر استفاده می شود، و محرومیت فرد معتاد از مواد مخدر را آسان تر و تحمل پذیرتر می کند.
متادون
یک ماده شبه افیونی و یکی از موفق ترین برنامه های جانشین سازی، استفاده از متادون جهت درمان افراد معتاد به مواد مخدر است. در این روش، سعی می شود با رعایت مراقبت های پزشکی خاص که منطبق با عمومی معتاد است و با بهره گیری از متادون (در کوتاه مدت یا دراز مدت) ترک اعتیاد صورت پذیرد.
متادون برای تسکین درد، تسکین علائم ترک اختلال مصرف مواد افیونی و به عنوان ماده نگهدارنده ای برای مصرف کنندگان مواد افیونی به کار می رود.
متادون کاربرد زیادی در ترک اعتیاد و به جهت سم زدایی معتادان به تریاک و هروئین دارد و موجب کاهش درد و فرونشینی علائم ترک می گردد. مقدار تجویز متادون، بستگی به میزان مواد افیونی دارد.
کلونیدین
یک داروی غیر اپیوئیدی است که در جهت کاهش علائم محرومیت از مواد مخدر بسیار مفید است. کلونیدین به صورت خوراکی تجویز میشود و در بیماران سرپایی دوز مصرفی آن بیشتر از ۱ میلی گرم در روز نیست.
از عوارض عمده مصرف کلونیدین، میتوان خواب آور بودن و افزایش فشارخون را ذکر کرد. مصرف این دارو باعث رفع بعضی از علائم جسمانی مرحله حاد سندروم محرومیت مانند لرز، ریزش اشک، خمیازه، کرامپ های شکمی، تعریق درد های عضلانی، تهوع، استفراغ و اسهال می شود.
در سم زدایی از داروهای مختلفی چون متادون با بوپرنورفین آنتاگونیستهای مخدر چون نالوکسان و نالتروکسان استفاده میشود و برای جلوگیری از بازگشت به مصرف ماده مخدر میتواند از روشهای غیردارویی نیز بهره جست.
آنتی هیستامین ها و ضد افسردگی ها
برای درمان اضطراب و بیقراری و بیخوابی این افراد داروهای خانواده ضد افسردگی سه حلقه ای مثل آمی تریپتیلین و همچنین داروهای آنتی هیستامینی مانند دیفن هیدرامین و هیدروکسی زین و . . . تجویز می گردد.
بوپرنورفین
بوپرنورفین جدیدترین و مؤثرترین دارو در سم زدایی و درمان نگهدارنده وابستگی به مواد مخدر به شمار میرود. بوپرنورفین شبیه به متادون است و به احتمال خیلی کمتری وابستگی جسمانی ایجاد میکند و مصرف کننده بعد از قطع این دارو، به نشانه های ترک ناشی از قطع کردن مبتلا نخواهد شد و یا علائم ترک بسیار کمتری از متادون خواهد داشت.
آنتاگونیست ها
استفاده از آنتاگونیست های مواد مخدر یا به عبارتی، پادزهرهای مواد مخدر یکی از روشهای درمانی معتادان به طریق دارویی است.
نالتروکسان
نالتروکسان جزء درمانهای آنتاگونیستی است. این ماده اثر خود را از طریق تعامل با سیستم عصبی و انتقال دهنده های عصبی آن اعمال می کند. این دارو محل اثر مولکول های شیمیایی مواد را مسدود کرده و مانع از رسیدن آن ها به گیرنده ها و اثربخشی آن ها میشود.
دی سولفیرام
یکی از نخستین داروها برای ایجاد نفرت دی سولفیرام، با نام تجاری «آنتا بیوز» یا ضد الکل است. این دارو در گروه «ضد می خوارگی» قرار میگیرد. در حقیقت مصرف الکل، سطح استالدئید را افزایش میدهد و موجب بروز علائم می خوارگی میشود. مصرف دی سولفیرام آنزیم تسریع کننده تجزیه استالدئید را در خون مهار میکند.
لوو – آلفا استیل – متادول
یکی از داروهایی که در درمان های زیستی مورد استفاده قرار می گیرد، لام است. این دارو ماده افیونی مصنوعی و یا یک آگونیست مرکب از مواد افیونی است که عملکرد شبیه مرفین دارد، اما اثرات ماندگار طولانی تری نسبت به سایر مواد افیونی دارد. مدت اثر این دارو بین ۴۸ تا ۷۲ ساعت است و تنها سه بار در هفته تجویز میشود و سودمندی و ایمنی لام شبیه به متادون است.